Yargı Reform Adımlarıyla Güçleniyor

Bir nüfus ya da sabıka kaydının getirilmesi, birkaç celselikertelemelere (ve dolayısıyla da toplam sürenin haftalar ya da aylarcauzamasına) yol açmamalıdır. Örneğin, bulgularımıza göre, sanığın kimlik tesbitiçoğunlukla bir gün içinde sonuçlandırılmakla birlikte, örneklememizin yüzdeonunda bu işlem 15 günün üzerinde, yüzde beşinde ise 35 günün üzerinde zamanalmıştır. Tablo 6.1’e gözattığımızda, örneğin bir davanın süresi söz konusu olduğunda, bu süreyietkileyen etmenlerin neler olabileceğini görüyoruz. Sözgelimi, aktörlere görebir değerlendirme yaptığımızda, sistemin işleme sürecinde yeri olan bütünaktörlerin, süreci hızlandırıcı veya yavaşlatıcı bir etkisinin olabileceğiaçıktır. Örneğinsoruşturma yapma konusunda eğitilmemiş bir polis gücünüz varsa, bu aktördenkaynaklanan genel bir gecikme olgusu yaşanacaktır. Öte yandan, yargılamanınuzamasında müvekkili açısından yarar gören tek bir avukat, bilgisi, becerisi veikna gücü oranında, ciddi bir “hız kesici unsur” haline gelebilir. Ancak buaraştırmada kullanılan veri toplama formu, suçun mağdurları ve faillerihakkında, çok sınırlı da olsa, bazı bilgiler edinmemizi sağlayan sorulariçeriyordu. Biz burada, faillerle ilgili birkaç özet bulguyu aktarmaklayetineceğiz. Olayların büyük çoğunluğunda, polisinsanığın ifadesini alma süresini dosyada görebilmek mümkün olamamıştır. Busürenin saptanabildiği az durumda (% 13) ise, ifade alma süresi genellikle 10dakika ile 1 saat arasında sürmektedir.

• A) Anayasa hükümlerine aykırı olmamak kaydıyla, yürürlükteki kanun hükümlerine göre Kurul şeklinde çalışır.
• Toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının kullanılmasında uygulanacak şekil, şart ve usuller kanunda gösterilir.
• Ormanların tahrip edilmesine yol açan siyasî propaganda yapılamaz; münhasıran orman suçları için genel ve özel af çıkarılamaz.

3 anlamında iyiniyetli olarak senedi iktisap ettiği karine olarak kabul edilmiştir. Yani burada senedin şeklen hamili görünen kişi, senedi iktisap ederken iyiniyetli ya da ağır ihmalli bir davranışı söz konusu değilse, senedin hukuken iktisap etmiş kişidir. Dolayısıyla, bile bile borçlu zararına hareket kavramını açıklarken Alman hukukundaki bilme teorisini temel almak gerekmektedir. Ancak burada tek başına bilmek yetmemeli, senetteki hakkı ileri süren kişi kötü niyetli olarak kambiyo senedini devralırken borçlunun şahsi def’ilerini ileri sürme imkânını kaybedeceğini de idrak etmiş, bu idrake bağlı olarak da iradesini bu yönde tecelli ettirmiş olmalıdır. Söz konusu idrak ve iradenin senet kendisi tarafından devralınırken bulunması şarttır.

Buarada, hâkim ve savcıların yasalara, içtihatlara ve hatta uluslararasıkaynaklara anında erişmeleri sağlanmalıdır. Mahkemelerdeki gecikmelerin ve taliklerin temel nedenlerindenbirisi, yargılama aşamasından önceki soruşturma aşamasının eksik yapılmasıdır.İncelediğimiz dosyaların sadece yüzde 35’inde polis olay yerinde herhangi birinceleme yapmamıştır. Kolluk kuvvetlerinin soruşturmayı eksiksiz yapmakonusunda eğitilmesi ve donatılması, yargılama sürecini önemli ölçüdehızlandıracaktır. Doğal olarak burada, yargılama sürecinden eksiltilen günkadarını soruşturma sürecine eklemek gibi bir yanlışlığa da düşmemek gerekir. Üst mahkemelerin kuruluşu ve gerekli kadrolarla donatılışına kadar,temyizi kabil davalar yeniden tanımlanmalı, üst sınırlar gözden geçirilmeli,esas mahkemede kesin hükme bağlanan davaların sayısı  artırılmalıdır. Tablo 6.2’den de görüldüğü gibi, davaların % 30’u 408, %20’si 551, % 10’u ise 820 günün üzerinde bir sürede karara bağlanmaktadır. Açılan ceza davaları ile ilgili ilginç birgözlem de, dosyaların yaklaşık % 15’inde, suçu öğrenen merciin isnat ettiği suçile savcının iddianamesindeki suçun farklı olmasıdır.

Anayasa değişikliğinde iptale, siyasî partilerin kapatılmasına ya da Devlet yardımından yoksun bırakılmasına karar verilebilmesi için toplantıya katılan üyelerin üçte iki oy çokluğu şarttır. Davaların en az giderle ve mümkün olan süratle sonuçlandırılması, yargının görevidir. Hâkimler ve savcılar idarî görevleri yönünden Adalet Bakanlığına bağlıdırlar. Hâkimler ve savcılar altmışbeş yaşını bitirinceye kadar hizmet görürler; askerî hâkimlerin yaş haddi, yükselme ve emeklilikleri kanunda gösterilir. Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez. Konusu suç teşkil eden emir, hiçbir suretle yerine getirilmez; yerine getiren kimse sorumluluktan kurtulamaz. Vakıflar tarafından kurulan yükseköğretim kurumları, malî ve idarî konuları dışındaki akademik çalışmaları, öğretim elemanlarının sağlanması ve güvenlik yönlerinden, Devlet eliyle kurulan yükseköğretim kurumları için Anayasada belirtilen hükümlere tâbidir. Kanunun belirlediği usul ve esaslara göre; rektörler Cumhurbaşkanınca, dekanlar ise Yükseköğretim Kurulunca seçilir ve atanır. Üniversiteler ile öğretim üyeleri ve yardımcıları serbestçe her türlü bilimsel araştırma ve yayında bulunabilirler.

(2) Disiplin cezasını gerektiren fiillerin işlendiği tarihten itibaren iki yıl içinde disiplin cezası verilmediği takdirde ceza verme yetkisi zamanaşımına uğrar. Kişi, oynadığı ya da oynanan oyunun; kazanç amacıyla, şansa bağlı olan bir paribahis olduğunu bilmelidir. İlgili hüküm incelendiğinde; sayılı fiillerin, doğası gereği icrai hareketle işlenebilen eylemlerden olduğu görülmektedir. Kumar, belirli bir miktar para veya benzeri kazanç getiren değerlerin ortaya konulması ile oynanan şansa bağlı oyundur. Türk Ceza Kanunu’nda da “kumar, kazanç amacıyla icra edilen ve kar ve zararın talihe bağlı olduğu oyunlardır.” şeklinde tanımlaması yapılmıştır. Türk Ceza Hukuku Derneği Önceki Başkanlarından Prof. Dr. Duygun Yarsuvat, açılış konuşmasında, dört ceza hukuku hocasını temel özelliklerini anlatarak sözlerine başladı.

Bu halde Türkiye Büyük Millet Meclisi genel seçimi ile Cumhurbaşkanlığı seçimi birlikte yapılır. Bu kişilerin görevde bulundukları sürede, görevleriyle ilgili işledikleri iddia edilen suçlar bakımından, görevleri bittikten sonra da beşinci, altıncı ve yedinci fıkra hükümleri uygulanır. Cumhurbaşkanının görevde bulunduğu sürede işlediği iddia edilen suçlar için görevi bittikten sonra da bu madde hükmü uygulanır. İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin herhangi bir nedenle seçime katılmaması halinde; ikinci oylama, boşalan adaylığın birinci oylamadaki sıraya göre ikame edilmesi suretiyle yapılır. İkinci oylamaya tek adayın kalması halinde, bu oylama referandum şeklinde yapılır. Aday, geçerli oyların salt çoğunluğunu aldığı takdirde Cumhurbaşkanı seçilir. Oylamada, adayın geçerli oyların çoğunluğunu alamaması halinde, sadece Cumhurbaşkanı seçimi yenilenir. Yazılı soru, yazılı olarak en geç onbeş gün içinde cevaplanmak üzere milletvekillerinin, Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlara yazılı olarak soru sormalarından ibarettir.

İlk olarak, Kongre ve finansal düzenleyiciler, yeni mevzuat veya mevcut kuralların uygulanması yoluyla geleneksel finansın düzenleyici çevresi içinde kripto işlemlerini içerebilir. Bu yazı, bu yaklaşımın temel bir kategori hatasına dayanacağını ve finansal istikrar için ciddi riskler oluşturacağını savunmaktadır. Finans gibi, “borsalar” (exchanges) ve “aracı kurumlar” (brokers) ve “kredi/borç verenler” (lenders) ve “mevduat” (deposits) ve “hedge fonlar”dan, hepsi de Wall Street’te ve sanal uzantılarında yoğun bir şekilde coin ve türev alım satımından oluşur. Nitekim bu tercihin nirengi noktasını oluşturan 3.madde ile yargı ayrılığı rejiminin zaafa uğratıldığı, Anayasanın ihlal edildiği tespiti yapılmıştır. Maddelerinde öngörülen “Adli yargıya itiraz” düzenlemesi yargı ayrılığı düzenini karıştırmıştır. Bu maddenin düzenleniş gayesinin ve düzenlenirken göz önüne alınan kitlenin pazarcılar, seyyar satıcılar ve otogar ayakçıları olduğu anlaşılıyor. Böylelikle iki müeyyide türü ve yetkisinin arasına bir de “el koyma” yetkisini koymak ve özellikle vurgulamak gerekir. Ê Bu madde hükmünün uygulanabilmesi için kanunda açık hüküm bulunması gerekir.

Kripto ticaretini düşünmenin bir yolu, modern finans mühendisliğinin tüm silahlarını (türevler, opsiyonlar, yüksek hızlı işlem vb. ve satımcıların kazanç peşinde kullandıkları tüm hileler) kullanan, bir finansal ticaret pazarının öykünmesine dayanan çok oyunculu bir e-spor kumar yarışması olarak düşünmektir. Oyunlar ve kumar, oyunu daha heyecanlı kılmak ve olası ödülleri daha çekici kılmak için risk almayı ödüllendirdiğinden, finansal krizler yaratan yüksek kaldıraçlı ve opak türden “finans”ın taklit edildiği kripto oyunu, toplumun daha azının istediği türdür. Kripto işlemleri ayrıca kumarla “kapalı döngü” yapısını (closed loop structure) paylaşır. Kumarbazlar, bir kumarhaneye veya çevrimiçi kumar oyununa para (itibari para birimi) getirir, sonuçlara göre bahse girer ve kazançları veya kayıpları tekrar paraya dönüştürürler. Dönemsel aşırılık eğilimine rağmen, geleneksel finans büyük ölçüde amacına iyi hizmet etmiştir. Ortaya çıkışı, kapitalist ekonomilerde ekonomik büyüme ve sosyal ilerlemede öncü bir rol oynadı. Bir finansal araç var olma nedeninden ne kadar uzaklaşırsa, sistemi o kadar riskli hale getirir ve spekülatif baloncuklar ve çöküşler o kadar olası hale gelir. 2008 tarihli finans krizinden önceki CDO Squared piyasası, birçok örnekten sadece bir tanesidir. (2) Bu madde, ancak ilgili kanunda açıkça hüküm bulunan hallerde uygulanabilir. Bb- Uygunsuz yerde hayvan kesmek ve atıklarını sokağa veya kamuya ait sair alanlara bırakmak.

Kanunun yayımlandığı tarihten itibaren on gün geçtikten sonra, şekil bozukluğuna dayalı iptal davası açılamaz; def’i yoluyla da ileri sürülemez. Anayasa Mahkemesi üyeleri aslî görevleri dışında resmî veya özel hiçbir görev alamazlar. Duruşmaların bir kısmının veya tamamının kapalı yapılmasına ancak genel ahlâkın veya kamu güvenliğinin kesin olarak gerekli kıldığı hallerde karar verilebilir. Hâkimler ve savcılar, kanunda belirtilenlerden başka, resmî ve özel hiçbir görev alamazlar. Görülmekte olan bir dava hakkında Yasama Meclisinde yargı yetkisinin kullanılması ile ilgili soru sorulamaz, görüşme yapılamaz veya herhangi bir beyanda bulunulamaz. Hiçbir organ, makam, merci veya kişi, yargı yetkisinin kullanılmasında mahkemelere ve hâkimlere emir ve talimat veremez; genelge gönderemez; tavsiye ve telkinde bulunamaz. MADDE 138- Hâkimler, görevlerinde bağımsızdırlar; Anayasaya, kanuna ve hukuka uygun olarak vicdanî kanaatlerine göre hüküm verirler. Askerî hizmetlerin görülmesi ve acele hallerde kamu düzeni ve kamu güvenliğinin korunması için kanunla gösterilen istisnalar saklıdır.